Co to jest staza i jak należy jej używać?

Po brutalnym ataku Rosji na Ukrainę wiele osób prywatnych oraz firm zaczęło aktywnie wspierać siły zbrojne napadniętego państwa. Wiele rzetelnych informacji na temat wojny znajdziesz w serwisie majdan.pl. Wracając do głównego tematu, zza granicy dotarły do Polski informacje o zapotrzebowaniu żołnierzy na najważniejsze, brakujące elementy wyposażenia. Na przesyłanych listach często pojawia się staza taktyczna. Dla ludności cywilnej pojęcie to często jest owiane tajemnicą.

W naszym artykule wyjaśniamy co to jest staza oraz co na jej temat mówi medycyna pola walki.

Co to jest staza?

Staza taktyczna, z języka angielskiego tourniquet, to w najprostszym znaczeniu opaska uciskowa, zapobiegająca wykrwawieniu się rannego żołnierza. Jest ona jednak przygotowana w taki sposób, aby umożliwić szybkie założenie w sytuacji zranienia kończyny dolnej lub górnej, nawet samodzielnie przez przytomną osobę poszkodowaną.

Podstawowe elementy stazy to taśma służąca do nałożenia opaski na kończynę oraz krępulec służący do zaciśnięcia jej maksymalnie, aż do zatrzymania wycieku krwi. Ważną zaletą stazy jest możliwość zatamowania krwotoku tętniczego nawet pod ostrzałem przeciwnikach, co znacznie zwiększa szansę na przeżycie rannego. Podczas trwającej zaciętej walki jest to jedyna pierwsza pomoc, jakiej można udzielić nie narażając przy tym własnego życia i zdrowia. Stąd jej ogromne znaczenie dla walczących żołnierzy.

Zasady użycia stazy

Opaskę uciskową da się założyć w niecałe pół minuty lub mniej, przy odpowiednim przygotowaniu. Żołnierze podczas szkolenia trenują robienie tego w sposób sprawny i szybki. Stazę trzyma się w miejscu łatwo dostępnym, na przykład w mieszeni lub podręcznej apteczce stanowiącej element oporządzenia, tak, aby móc samodzielnie po nią sięgnąć. Dobrze ułożoną opaskę można szybko rozłożyć jednym, gwałtownym ruchem ręki. Po nałożeniu na kończynę należy naciągnąć ją maksymalnie i zapiąć, a następnie obracać krępulec maksymalnie, aż do oporu, aby pod spód nie dało się wsunąć palców.

Krępulec należy włożyć pod znajdujące się po bokach klipsy i zabezpieczyć zapinaną na rzep taśmą. Na taśmie powinno się napisać markerem godzinę, o której założono opaskę – ułatwi to medykowi segregację rannych oraz pomoże ocenić, czy po upływie czasu kończynę będzie dało się uratować bez konieczności amputacji. Co ważne, w warunkach taktycznych stazę nakłada się jak najwyżej, tuż koło pachy lub pachwiny, ponieważ pozwala to skuteczniej zatamować krwawienie. Dla odróżnienia w warunkach cywilnych opaski uciskowe zakłada się zwykle kilka centymetrów nad raną.

Jakie stazy wybrać?

Najpopularniejsze na rynku są stazy typu CAT, wyposażone w zapięcie na rzep oraz plastikowy krępulec. Na potrzeby wojsk specjalnych zaprojektowano również inny typ opasek, z zapinaną sprzączką i metalowym krępulcem. Dzięki temu są one bardziej wytrzymałe.

Oba typy są jednakowo skuteczne. Należy jednak zwrócić uwagę aby wybierać stazy od dobrych producentów, nie najtańsze, importowane z Chin. Opaski może nie są najtańsze – nawet przed wybuchem wojny ich cena przekraczała 100 złotych – jednak każda pojedyncza dobrej jakości staza jest w stanie uratować ludzkie życie, a wyrób niskiej jakości może przyczynić się do śmierci poszkodowanego.

Jeśli kupujesz sprzęt medyczny, żołnierze z Ukrainy będą ci szczególnie wdzięczni właśnie za stazy. Jeśli masz możliwość zamów również opatrunki hemostatyczne i opatrunki indywidualne. Pamiętaj, że każda najmniejsza pomoc jest cenna dla naszych walczących braci, a Ukraina z naszym wsparciem ma bardzo duże szanse na zwycięstwo.